გადააადგილე 3 ასანთის ღერი ისე რომ 4 ტოლი კვადრატი გამოვიდეს პასყხს იხილავთ შემდეგ კვირას
Tuesday, March 2, 2010
Monday, March 1, 2010
წიელქუდა
წითელქუდა
იყო და არა იყო რა, ერთ სოფელში ცხოვრობდა პატარა გოგონა, მისებრ ლამაზი ქვეყნად არავინ იყო. დედას უზომოდ უყვარდა, ბებიას – კიდევ მეტად.
დაბადების დღეზე ბებიამ შვილიშვილს წითელი ქუდი აჩუქა. მას შემდეგ გოგონა ყველგან თავისი ახალი, ლამაზი წითელი ქუდით დადიოდა, რის გამოც მეზობლებმა წითელქუდა შეარქვეს.
ერთხელ დედამ ღვეზელი გამოაცხო და გოგონას უთხრა:
- წითელქუდა, წადი ბებიასთან, ღვეზელი და ერბო წაუღე, თან გაიგე, ხომ ჯანმრთელად არის.
წითელქუდა გაემზადა და ბებიასაკენ გასწია, რომელიც სხვა სოფელში ცხოვრობდა.
მიდის ტყეში და უცებ შეხვდა რუხი მგელი.
მგელს ძალიან მოუნდა წითელქუდას შეჭმა, მაგრამ ვერ გაბედა, სადღაც ახლოს მეტყევეების ხმა ისმოდა.
მგელმა ხმა დაირბილა და გოგონას ჰკითხა:
წითელქუდამ არ იცოდა, როგორი საშიში იყო ტყეში გაჩერება და მგლებთან ლაპარაკი, მგელს მიესალმა და უპასუხა:
- ბებიასთან მივდივარ, ღვეზელი და ერბო მიმაქვს.
- შორს ცხოვრობს შენი ბებო? – ჰკითხა მგელმა.
- საკმაოდ, - უპასუხა წითელქუდამ, - აი, იმ სოფელში, წისქვილის იქით, ტყის პირას პირველ სახლში.
- გასაგებია, - თქვა მგელმა, - მეც მინდა ბებიაშენის მონახულება. მე ამ გზით წავალ, შენ კი აი, იმ გზით წადი. ვნახოთ, ვინ უფრო მალე მივა.
თქვა მგელმა და ყველაზე მოკლე გზით მოკურცხლა.
წითელქუდა კი ყველაზე გრძელი გზით წავიდა. არ ჩქარობდა, გზადაგზა ჩერდებოდა, ყვავილებს კრეფდა და თაიგულს კრავდა.
წითელქუდა წისქვილამდეც არ იყო მისული, რომ მგელი უკვე ბებიას სახლთან იყო და კარზე აკაკუნებდა:
- კაკ-კუკ!
- ვინ არის? – იკითხა ბებიამ.
- მე ვარ, თქვენი შვილიშვილი, წითელქუდა, - უპასუხა მგელმა დაწვრილებული ხმით. – სტუმრად მოვედი, ღვეზელი და ერბო მოგიტანეთ.
- ურდული ჩამოსწიე, შვილო, და კარი გაიღება!
მგელმა ურდული ჩამოსწია და კარი გაიღო.
მივარდა მგელი ბებიას და გადაყლაპა. ის ძალიან მშიერი იყო, რადგან სამი დღე არაფერი ეჭამა.
შემდეგ კარი დახურა, ჩაწვა ბებიას ლოგინში და წითელქუდას დაელოდა. მალე წითელქუდაც მოვიდა და კარებზე დააკაკუნა:
კაკ-კუკ!
- ვინ არის? – იკითხა მგელმა.
ხმა უხეში, ჩახრინწული ჰქონდა.
წითელქუდას შეეშინდა, მაგრამ შემდეგ იფიქრა, ალბათ ბებია გაცივდა და ხმაც იმიტომ ჩაეხლიჩაო.
- მე ვარ, თქვენი შვილიშვილი, - უპასუხა წითელქუდამ. – ღვეზელი და ერბო მოგიტანეთ!
მგელმა ჩაახველა და დაწვრილებული ხმით გამოსძახა:
- ურდული ჩამოსწიე და კარი გაიღება, შვილო.
წითელქუდამ ურდული ჩამოსწია და კარი გაიღო.
- შვილო, ღვეზელი მაგიდაზე დადე, ერბო კი თაროზე შემოდე, შენ კი შემომიწექი! ალბათ ძალიან დაიღალე.
წითელქუდა მგელს მიუწვა და ეკითხება:
- ბებია, რატომ გაქვთ ამხელა ხელები?
- იმიტომ, რომ კარგად მოგეხვიო, შვილო.
- ბებია, რატომ გაქვთ ასეთი დიდი ყურები?
- იმიტომ, რომ უკეთ მოგისმინო, შვილო.
- ბებია, რატომ გაქვთ ასეთი დიდი თვალები?
- იმიტომ, რომ უკეთ დაგინახო, შვილო.
- ბებია, რატომ გაქვთ ასეთი დიდი კბილები?
- იმიტომ, რომ კარგად გადაგსანსლო, შვილო!
წითელქუდამ ხმის ამოღებაც ვერ მოასწრო, რომ ბოროტი მგელი მივარდა და ფეხსაცმელებიან-წითელქუდიანად გადაყლაპა.
მაგრამ, საბედნიეროდ, ამ დროს სახლთან მეტყევეებმა ჩაიარეს, მხრებზე ნაჯახები გაედოთ. ხმაური რომ გაიგეს, სახლში შეცვივდნენ და მგელი მოკლეს. შემდეგ მუცელი გაუჭრეს და იქიდან უვნებლად ამოიყვანეს ბებია და წითელქუდა.
ჩხიკვთა ქორწილი
თომამ გულმოდგინედ აღაპყრო თვალნი ზეცად და წარმოთქვა: „აკურთხე, უფალო, გვირგვინი ამათი, შთაუნერგე ამათ ერთმანეთის სიყვარული და ერთგულება, განამრავლენ ესენი, ვითარცა წყალში თევზნი, ცაში ვარსკვლავნი, ჰქმენ შეუბღალავი სარეცელი მონისა შენისა ზაქარიასი და მხევლისა შენისა ქეთევანისა. ამინ“. სთქვა რა ეს, ორივეს ტურფა ყვავილების გვირგვინი დაადგა თავზე. „ამინ!“ „ამინ!“ – გაისმა გრგვინვით ხმა აქეთ-იქიდან. ამას იძახდნენ სტუმრად მოწვეულნი ფრინველნი: ჩხიკვნი, ქერონები, წიპრიები,
ნეფე-დედოფალი მიიწვიეს ყვავილებით დაფენილს ტახტზე და წვეულნიც წამოსხდნენ მწკრივად. გაიმართა დიდი სმეულობა და ჭმეულობა. ათასნაირი სასმელები ისმეოდა: კახური ლალისფერი ღვინო წყალივით მოდიოდა სუფრაზე... ყველამ ადღეგრძელა ნეფე-დედოფალი და ყველამაც ძღვენი მიართვა.
იქვე კოდალა მჯდარიყო ერთ ყუნჭზე ფუღუროში და იმან „მრავალჟამიერი“ დაიძახა.
- შენ, ეი, მყვირალავ, ღვინოს კი არა სვამ, შვილონიავ, და რა იქნება? ღვინო დალიე, და! – შეუძახეს კოდალას ერთხმად ფრინველთა.
- აბა, შენ იცი და შენმა ვაჟკაცობამ, - მისძახოდნენ კოდალას ფრინველნი: - თუ არ გამოგიყვანია, ვაი შენს ტყავს, პურს აღარ გაჭმევთ, იცოდე.
კარგა ხანს გაუდიოდა ფუტურო ხეზე კოდალას ნისკარტს და ფეხებს ფხაკუნი და არც ტყუილად: კოდალამ გამოათრია ერთი კარგი მოგრძო ჭია, გველის ჭარის (გველის წანაყარი ტყავი) მსგავსი, და ნისკარტით მიართო ნეფე-დედოფალს.
- გაუმარჯოს ნეფეს და დედოფალს! – დაიყვირა კოდალამ მაღალის ხმით, - კამპანიასაც გაუმარჯოს, ურა!
- პურსა სჭამენ და ღვინოს სმენ, სიმღერას არ იტყვიანო, - სთქვა ყვავმა და თავის მშვენიერის ხმით შემოსძახა სუფრული. ყვავს მისცეს აქეთ-იქიდან ბანი და გაძლიერდა მღერა ისე, რომ ტყეს ჭახჭახი გაჰქონდა. მთა-ბარი ზანზარებდა. ყვავილები სიცილით იხოცებოდნენ. აქვე ახლოს ერთ თაგუნიასა ჰქონდა სორო. ხმაურობაზე საღერღელი აეშალა და გამოიხედა სოროდან გარეთ. დიდხანს უცქირა ფრინველთა ნადიმს, შექცევას, ჰხედავდა მსუქანს, ნოყიერ საჭმელებს, ფერად-ფერადს, ნაირ-ნაირს და ხარბად ჰყლაპავდა ნერწყვს ნერწყვზედ. ითმინა დიდხანს და ვეღარ მოითმინა: რაც მომივა მომივაო, სთქვა; მიცუნცულდა ახლოს, ისკუპა და პირდაპირ ნეფე-დედოფლის წინ თხილიანს სუფრაზე დასკუპდა.
- გაგიმარჯოთ, გაგიმარჯოთ, გენაცვალეთ, იცოცხლეთ და იხარეთ, მუდამაც ლხინი და კაი საქმე ნუ მოგიშალოსთ უფალმა დამბადებელმა, - ამბობდა თაგვი და თან ერთს გულიანს თხილს ჩასციებოდა, კბილით აკნაწუნებდა ნელ-ნელა.
- ღვინო მიართვით წრუწუნას, ღვინო, - დაიძახა თამადამ, - მაგას ჩვენოდნობამდის ბევრი აკლია.
- ღვინოს არ გიახლებით, გენაცვალეთ, თხილი ჩემის თვალის სინათლესაც მირჩევნია, თქვენ გაატარეთ დროება; მე თხილს ვაკნაწუნებ, არაფერი მიშავს.
- არ გიახლებით, რა სიტყვის პასუხია! ჰა, დალიე, თორემ თავზე დაგასხამთ ღვინოს, უთხრა შეტევით თამადამ თაგვს და ჯიხვი კოდალას მიაწოდა. კოდალამ ჩამოართო თომას ჯიხვი და მიუჯდა წრუწუნას ახლოს.
- ვერ დავლევ, თუ ძმა ხარ, თავი დამანებე, არ შემიძლიან და რა ვქნა, რა წყალში გადავვარდე, - მიუგო მას თაგვმა და პირი მოარიდა.
- დაასხით, თავზე დაასხით მაგ ვირიშვილს, მაგას! – დაიყვირა თამადამ, - მაშ, ნეფე-დედოფალი არ უნდა ადღეგრძელო, შე ბრიყვო, შენა?!
- ჩემს დღეში ღვინო არ მისვამს, კაცებო, ეხლა უნდა დამაჩვიოთ ღვინის სმასა? როგორ იქნება, რა ახირებაა მაინც და მაინც?! პატიოსანი, დარბაისელი ხალხი ბრძანდებით. აი, ნეფე-დედოფლის სადღეგრძელოდ ერთს სოკოს გიახლებით.
კოდალამ დასტაცა წრუწუნას ცალის ხელით კისერში, მეორე ხელით პირში მიაგება ღვინით სავსე ჯიხვი და დაუწყო ძალათი სმევა.
- შენი ნება თუ იქნება, კი ვიცი, არ მიირთმევ, ვაჟბატონო, მაგრამ აქ თამადის ნებაა. უყურებ ამოდენა დუნიას, ერთი არ არის, ღვინოს არ სვამდეს. ერთი შენ გამოსჩნდი აქ ახირებული. ჰა, გაუბედე, გაუბედე, ცოდო არ არის დედის რძესავით ღვინოს პირს არიდებდე, შე უჯიშოვ, შენა?
თაგვმა რის წვალებით ჩაყლაპა რამდენიმე წვეთი და თან წრუწუნებდა, ეტყობოდა, არ ესიამოვნებოდა ღვინო.
- გაუბედე, წრუწუნავ, გაუბედე! აბა და ჰა! ემანგრე, მანგრე! ა, ყოჩაღ, ბიჭო! – დაჰკიჟინებდნენ თაგუნას ფრინველნი.
თაგუნამ დაიწკიპა, დაიჭიმა ყელის ძაფები, შეებრძოლა ღვინოს და გადაჰკრა, დასცა.ა. ხოლო ხავერდის ქულაჯაზე გადაესხა ცოტაოდენი ღვინო.
- ქულაჯაზე ნუ მასხამ ღვინოს, ე, ჩერჩეტო, განა შენს ხაჩანის ფაფანაკსა ჰგავს, რომ აგრე ბრიყვად ექცევი?! – შეუტია კოდალას. მერე ღრმად ამოიხვნეშა. სულ უკანასკნელი ყლაპიღა აკლდა და დაიყვირა: გაუმარჯოს ნეფეს და დედოფალს! გაუმარჯოს, ეჯიბო შენს ნეფეს!..
- გაუმარჯოს! გაუმარჯოს! მოცალა! მოცალაო! – ისმოდა აღტაცებული ხმა.
- უჰ, დავიღალეო, - სთქვა ბოლოს თაგვმა; მართლაც პირზე და გულ-მკერდზე ხვითქი გადასდიოდა: იქვე სუფრის ახლოს წამოწვა. გამობურთული ფაშვი ზეცას მიაპყრო და ისე ქშინავდა.
სულ ბოლოს სუფრაზე ბულბული იჯდა, მგალობელი ჩიტი არა ლხინობდა, არ იცინოდა; დაღონებულ-დაფიქრებული უცქეროდა სეირს.
- მშვენიერო ბულბულო, რატომ შენს მშვენიერს ხმას არ გაგვაგონებო? – შესთხოვეს ბულბულს ფრინველთა.
ბულბული უარზე დადგა; განა ყოველთვისა ვარ სიმღერის იშტაზე, უგუნებოდ გახლავართო,- სთქვა მან.
როგორც იყო, ფრინველთა ხვეწნა-მუდარამ გასჭრა და ბულბულმაც დაიწყო. ფრინველთ ხმა გაკმინდეს, ბუზების ფრენა ისმოდა, ყვავილთ სული განაბეს და მოტრფიალე თვალებით შესცქეროდნენ მგოსანს. ბულბულმა დაიმღერა:
დიდება შენდა, ცათა მპყრობელო,
დიდება შენდა, ბუნების ძალო, -
დიდება, მეფევ გვირგვინოსანო,
და გადღეგრძელოს შენც, პატარძალო!
სიყვარულისას დავსწნავ გვირგვინსა,
სათნოებითა მოვქარგავ გარსა,
არ დავინანებ, ყველას შიგ ჩავქსოვ,
თუ ქვეყნად რასმე კი ვპოვებ კარგსა
და წრფელის გულით გამეტებულსა
იმას დაგადგამთ, ქალ-ვაჟო, თავსა.
სიყვარულია თვით ჩემი გული,
სხვისაც თუ ვნახხე, მომიდებს ალსა,
დღეს თქვენი ტრფობა უდიდესია
და მით იპყრობს ჩვენს გულსა და თვალსა.
ფრინველთ გააბეს საერთო მღერა. ერთს სიმღერას ამბობდნენ ყველანი, ხოლო თავ-თავიანთს ხმაზე კი; ამ სიმღერაში ბუნების ქება იხატებოდა, ტყისა და დედამიწის მადლი. ამ მადლს მადლობას უძღვნიდნენ ფრინველნი. ამ დროს თვალის ვლებით გადმოიარა არწივმა; „არწივი, არწივი!“ გაისმა ხმა: „მეფე მობრძანდებაო!“ ერთბაშად ყველას ჩაუვარდათ მუცელში ენა, ხმის ამოღებას ვეღარ ჰბედავდნენ; ყველანი ცახცახმა, კანკალმა აიტანა.
მართლაც და საშინელი სანახავი იყო ამ დროს არწივი: რა უნდოდა? ერთის დატევების მეტი კი არ მოუნდებოდა, რომ მთლად ბურნუთად ექცია ფრინველთა ბრბო.
- რად შეჰკრთით, ხალხნო? ხმა ამოიღეთ. განა მეფე ჩვენს შემუსვრას იკადრებს, მოიწადინებს?! – ეტყოდა ფრინველთ ჩხიკვი მოძღვარი, - თუ მეტყვით, ამ წუთას აქ მოვიწვევ მეფეს.
ზოგნი უარზე დადგნენ; იმის თვალების ბრიალს ვინ გაუძლებსო, ამბობდნენ: ჩვენ კი ვეღარას ვისიამოვნებთ და რა იქნებაო. სხვებმა მოუწონეს, მოვიწვიოთ, მოვიწვიოთო.
მოძღვარი ჩხიკვი წავიდა სრიალით აღმა და გაუთამაშა წინ ფრინველთა მეფეს. არწივმა სიარული არ შეშალა, თითქოს ბუზი უფრინავდა წინა.
- გაუმარჯოს ჩხიკვსაც, - სთქვა მან დინჯად.
- ჩვენო დიდებულო მეფევ, გთხოვთ ქორწილში გვეწვიოთ, გთხოვთ გულით და სულით; მუხლმოყრით გევედრება მთელი შენი საყმო; თუ გვიკადრებს შენი დიდებულება, დიდად მადლობელნი დაგრჩებით, თავს შემოგევლებით.
- შეიძლება, რატომ! – სთქვა არწივმა, - გამიძეღ წინ!
ჩხიკვი დაეშვა თავქვე და არწივმაც შემოიკვეცა თავისი მძლავრი ფრთები და დაეშო თავქვე. ეს სურათი ცის მოგლეჯას ჰგავდა.
მთელი ფრინველთა გუნდი წამოიშალა და ჟივილ-ხივილით მიეგება წინ თავის მეფეს. არწივმაც თავისებური სალამი მისცა ფრინველთა კრებულს.
მოიწვიეს მეფე და დასვეს თავში. ყველანი ფეხზე იდგნენ ქუდმოხდილნი. ბულბული არა სჩანდა მხოლოდ აქ.
- შეგიძლიათ დასხდეთ, - უთხრა მათ არწივმა და ფრინველნიც უფროს-უმცროსობის წესზე დალაგდენ.
ეს ამბავი ოთხშაბათს დღეს მოჰხდა. ტყეში წასული ხალხი, თუ სამუშაოდ, თუ სანადიროდ, გაოცებული რჩებოდა. ამბობდა ყველა: ეს რა ამბავია, რამ გააწყო ჩიტები, რომ ერთის ხმაც აღარსაიდან ისმისო.
ხალხმა რა იცოდა, თუ ფრინველნი ჩხიკვთა ქორწილში იყვნენ, - განცხრომასა და ქეიფში.
არწივს მიართვეს ღვინო ჯიხვებით. იგი დაუზარებლივ სვამდა და ძლიერაც გამხიარულდა; შემოსძახა თავისი საზარელი ხმით რაღაც საგმირო სიმღერა; ყველას ტანში ჟრუანტელმა დაუარა.
- ღმერთო, - ეხვეწებოდნენ ყველანი ღმერთს, - ღმერთო, ნუ გააჯავრებ ნურაფრით ჩვენს მეფეს, თორემ გაგვჟუჟავს ერთ წამშიო.
ბრძანება იმავე წუთას ასრულდა და არწივმაც დაიწყო ბობღვა თავის მძლავრის კლანჭებით: სულ გათელა თითქმის ის ყვავილიანი ადგილი.
მაინც კიდევ ვერავინ ჰბედავდა თამაშობას. ბოლოს ისევ წრუწუნამ გაჰბედა: ისეთი ლეკური დაუარა, ისეთს ბუქნაში ამოდიოდა, რომ მტვერი ცასა სწვდებოდა.
ფრინველებში ყველაზე თამამად კოდალა იქცეოდა, კარგა გადაკრულიც გახლდათ და ისეთს ბაიათებს გაჰკიოდა, რომ მთელი მთა-ბარი ინძრეოდა. კოდალა ეხლა იქამდის გათამამდა, რომ მეფესაც აუხირდა.
- შენ მეფობა ვინ მოგცაო, - უთხრა მან არწივს, - ჩვენ როდის ამოგირჩიეთო.
- ბიჭო, შე ოჯახქორო, სუ, გაჩუმდი, რას ამბობ, შე თავხედო? – წასჩურჩულეს ფრინველთა.
არწივმა ბევრი იცინა კოდალას ახირებაზე, მაგრამ ფრინველთა ითაკილეს მეფის შეურაცხყოფა, შეიპყრეს კოდალა, ნისკარტში წბილა გაუყარეს და იქვე ხეზე მიაკრეს. დაღონდა კოდალა, აღარ იღებს ხმას, არ ესმის, რისთვის დასაჯეს ასე სასტიკად.
ფრინველნი რომ ამ გაზიდულობაში იყვნენ, მელა მოჰპარვოდათ ახლო. დიდხანს უთვალთვალა ცბიერმა ცხოველმა ტყის პირიდან და უცდიდა დროს, ფიქრობდა, ჯერ კარგად დათვრნენ, მაშინაა ჩემი დროვო. მელა იმ დროს დაინახეს, რომ ის-ის იყო უნდა ნეფე-დედოფლისათვის ეტაცა პირი. ატყდა ხმა, ყვირილი, აიშალა ფრინველთა გუნდი, ხოლო ნისკარტაღერებული არწივი ეძგერა მელას და ერთს წამს სული გააფრთხობინა. ფრინველნი გაიფანტნენ: ზოგი ხეებზე შესხდა, სხვა მაღლა ტრიალებდა. დაბლა არწივი და კოდალაღა დარჩა; ავადმყოფმა თაგვმაც განგაშის ხმაზე სორო მოძებნა. არწივმა კოდალაც გაათავისუფლა და უთხრა: ეგ მიქარვა მიაპტიებია, რადგანაც ნასვამი იყავი, და მერე აღარ გაბედო, თორემ ვაი შენს ტყავსო. თვითონაც აფრინდა, აფრინდა მაღლა, თითქოს ცას მიეკრაო, და იქ ირგვლივ დაიწყო ტრიალი. ქეთევანი და ზაქარაც მიეფარნენ უღრან ტყეს: ერთმანეთის ალერსში და კოცნა-ხვევნაში გაატარეს ის დღე და საღამოდ ერთის წიფლის ტოტზე დაეძინათ გვერდის-გვერდ
ნაცარქექია
იყო და არა იყო რა, ღვთის უკეთესი რა იქნებოდა, იყო ერთი ზარმაცი და მუქთამჭამელი კაცი. ცისმარე დღე კერასთან იჯდა, ხელში ჩხირი ეჭირა და ნაცარს ქექავდა. სწორედ ამიტომ ხალხმა ნაცარქექია შეარქვა.
ნაცარქექიას კარგი მეოჯახე ძმები ჰყავდა.
კაცო, სულ რომ ნაცარს უზიხარ, ან ჭამა არ გინდა, ან სმა, - ეუბნებოდნენ ყოველდღე, - ადექი, გაისარჯე, იქეთ მიდექ, აქეთ მოდექ და ოჯახში რამე შემოიტანე, თორემ იცოდე, ჩვენ შენი რჩენის თავი აღარა გვაქვს და სახლიდან გაგაგდებთო.
მაგრამ ნაცარქექია ძმების მუქარას ერთ ყურში რომ შეუშვებდა, მეორიდან გამოუშვებდა. მობეზრდათ ძმებს მისი უსაქმურობა და ერთ მშვენიერ დღეს მართლაც გააგდეს სახლიდან. ერთი ხბოს გუდა ნაცრით გაუტენეს და ზურგზე აჰკიდეს, ხელში ჩხირი მისცეს, ჩოხის კალთაში საგზლად ჭყინტი ყველი გამოუხვიეს და გაისტუმრეს. თან გააფრთხილეს:
ამ ჩვენი ქვეყნის ფარგლებს გაშორდი, აქ არ დაგიგულოთ, თორემ ცოცხალს არ გაგიშვებთო.
კარგითო, - უთხრა ნაცარქექიამ, - ვეცდები, რაც შეიძლება შორს წავიდეო, - და გაუდგა გზას.
ბევრი იარა თუ ცოტა იარა, ბოლოს ერთ უშველებელ მდინარეს მიადგა. შეეშინდა ნაცარქექიას წყალში გასვლისა და მდინარის პირას მხართეძოზე წამოწვა, - იქნებ ვინმემ გამოიაროს და გამიყვანოსო.
თურმე ეს მდინარეცა და ადგილიც ცხრათავიანი დევის სამფლობელო ყოფილა. საღამო ხანზე მოადგა დევი გაღმა ნაპირიდან მდინარეს და დაუწყო წყალს ხვრეპა.
დაინახა ნაცარქექიამ და ხაფი ხმით გასძახა:
ჰეი, რომელი ხარ, ახლავე აქ გამოდი, მხარზე შემისვი და გაღმა გამიყვანე, ფეხის დასველება მეზარებაო!
დევს ძალიან გაუკვირდა, აქ ჩემი შიშით გოლიათებს ვერ გაუვლია და ეს ჭინჭრაქა რის პატრონია, ამას რომ მიბედავსო, და გამოსძახა: ვინა ხარ, რა სულიერი ხარ და მაგ თავხედობას როგორ მიბედავო?
ნაცარქექია დიდი მკვეხარა და ბაქიბუქაც იყო. შორიდან ისეთ ტრაბახს ატეხდა, რომ კაცს გორის მდრეკავი ეგონებოდა. შემოიყარა დოინჯი და გასძახა დევს:
აი, შე ქინქლავ, შენა! ერთი არ მებრალებოდე და გიჩვენებდი, ვინცა ვარ. მაგრამ იცოდე, თუ ჭკუით არ იქნები, ასეთ თავხედობას მეორედ აღარ გაპატიებ. შე ბრიყვო და ბაბაყურო, ხაბირიკა არ გაგიგონია, ნაცარყლაპია, ჩხირით მებრძოლი? მე სწორედ ისა ვარო! არ მინდა ქვეყანა დავაქციო, თორემ ისეთი ღონე მაქვს, დედამიწას რომ ხელი მოვავლო, ზეცას შევტყორცნი და ნაცარ-მტვრად ვაქცევო. თუ გინდა შევეჯიბროთ და ერთმანეთი ღონეში გამოვცადოთ! შენ მანდ აიღე ქვა, მე აქ ავიღებ, მოვუჭიროთ ორივემ ხელი და, ვინც წვენი გაადინოს, გამარჯვებულიც ის იყოსო.
აიღო დევმა ქვა, მოუჭირა ხელი და სულ დაფშვნა, მაგრამ წვენი ვერ გამოადინა.
დაიხარა ნაცარქექია, ვითომ ქვას ვიღებო, ამოიღო ჩოხის კალთაში გამოხვეული ჭყინტი ყველი, მოუჭირა ხელი და წვენი სულ წურწურით გაადინა.
გაუკვირდა დევს, ეს ვინა ყოფილაო?!
აბა, ახლა სირბილში გამოვცადოთ ერთმანეთი, - გასძახა ნაცარქექიამ, - გავიქცეთ რიყეზე შენ მაქეთ, მე აქეთ – და ვინც მეტ მტვერსა და კორიანტელს აადენს, ბიჭიც ის იყოს და ქუდიც იმას ეხუროსო!
გაძუნძულდა დევი იქითა ნაპირზე და რიყის ქვებს სულ ხრაშახრუში დააწყებინა, მაგრამ მტვერი ვერა და ვერ აადინა. რიყის ქვებს ან რა მტვერი აუვიდოდა!
ნაცარქექიამ კი მოიხსნა ნაცრიანი გუდა, გაკუნკულდა ნაპირზე და თან ნაცარი მიმოაბნია. ისეთი მტვერი და კორიანტელი ააყენა, რომ დევმა ვეღარაფერი დაინახა.
შეშინდა დევი, ეს მართლაც უძლეველი კაცი ჩანსო, - თქვა გულში და გაღმა ნაპირზე გავიდა, მორჩილად ეახლა ნაცარქექიას, დაიღუნა და მხარზე შეისვა. შუა მდინარეში რომ შევიდნენ, დევმა, როგორც იქნა, გაუბედა და ჰკითხა:
ბატონო, ხაბირიკავ, ნაცრიყლაპიავ და ჩხირით მებრძოლო, ასეთი ღონის პატრონი, როგორღაც მეტისმეტად მსუბუქი მეჩვენებიო.
რაო? მსუბუქიო? ხა, ხა, ხა, - გადაიხარხარა ნაცარქექიამ, - შენ რომ ჩემი სიმძიმის ამბავი იცოდე, მაგ სისულელეს აღარ წამოროშავდი. რაკი დედამიწას ჩემი ტარება უჭირს, ცაში ღმერთს უხილავი თოკით ვუჭერივარ, თორემ ჩემი სიმძიმე ქვესკნელში ჩაგიტანდაო.
დევს ეჭვი შეეპარა, ამ ერთ ციცქნას ისეთი რა სიმძიმე უნდა ჰქონდესო, და ნაცარქექიას მოკრძალებით უთხრა:
აბა, ასძახე ღმერთს, რომ სულ ოდნავ შეგიშვას ხელი, მინდა შენი სიმძიმე გავიგოო.
ღმერთო მწყალობელო, აბა, ცოტათი მოუშვი თოკი, რომ ამ ბრიყვსა და ავყიას ენა დავამოკლებინოო! – ასძახა ცისკენ ნაცარქექიამ, ჩუმად კი ამოიღო შვინდის გამხმარი ჩხირი და დევს კისერში დააჭირა. დევს ეგონა, მთელი ზეცა ზედ დამაწვაო და შეშინებულმა, მართლა ქვესკნელში არ ჩამაძვრინოსო, ხვეწნა დაუწყო:
შენი ჭირიმე, უთხარი ღმერთს, ისევ აგწიოს, თორემ მეტის ატანა აღარ შემიძლიაო.
მოაშორა ნაცარქექიამ ჩხირი და დევიც ისევ გაიმართა წელში.
ახლა ხომ დარწმუნდი, რა სიმძიმეც მქონიაო? – ჰკითხა ნაცარქექიამ.
მართლაც მეტისმეტად მძიმე ყოფილხარო, - უპასუხა დევმა და შინ მიიპატიჟა. ნაცარქექია ტახტზე დასვა, თვითონ კერა გაახურა და ცომი მოზილა. გააკეთა ერთი უშველებელი ხმიადი, ჩადო კეცში, ცეცხლს მიუფიცხა და ნაცარქექიას უთხრა:
თუ უკაცრავად არ ვიყო, ამ პურზე თვალი გეჭიროს, რომ არ დაიწვას, მე ტყეში წავალ და სავახშმოდ ბარემ ნანადირევსაც მოვიტანო.
დევი წავიდა. ხმიადს ცალი გვერდი რომ დაებრაწა, ნაცარქექიამ იფიქრა, ახლა კი გადაბრუნების დროაო, და დაუწყო საკეცით წვალება. წვალება-წვალებაში კეცი წამოიქცა და ნაცარქექია ქვეშ მოიყოლა. წვალობს ნაცარქექია, აფხარკალებს ფეხებს, ხვნეშის, ოხრავს, ქშინავს, მაგრამ კეცს ძვრას ვერ უშვრება. დაიღალა და შეშინებულმა ფერიც დაკარგა.
მოვიდა დევი და, ნაცარქექია რომ ამ ყოფაში დაინახა, გაკვირვებულმა ჰკითხა, - რა დაგმართნიაო?
რა უნდა დამმართნოდა? – შეუტია ნაცარქექიამ, - ცოტათი მუცელი წამომტკივდა და ცხელი კეცი დავიდევი. ახლა უკვე კარგად ვარ, მოდი და ამაცალეო.
დევმა კეცი ააცალა და ნაცარქექიაც წამოდგა.
ხმიადი გამოცხვა, ნანადირევიც მოხარშეს და ვახშამს შემოუსხდნენ. პურის ჭამაში დევმა ცხვირი დააცემინა და სტუმარი ჭერში შეაგდო. გულგახეთქილი ნაცარქექია თავხეს ჩაეჭიდა და ფხარკალი დაიწყო.
მანდ რას აკეთებო? – ჰკითხა დევმა.
რას ვაკეთებ და, აი ეს წკეპლა უნდა გამოვიღო და გვერდები აგიჭრელო, როგორ გაბედე ჩემთან ცხვირის დაცემინებაო?!
ღმერთო, ეს ვინა ყოფილა?! – გაოცდა დევი, ამოდენა თავხე მე ძლივს ბოძებზე ავიტანე და ეს კი წკეპლას ეძახის და გამოძრობას უპირებსო. აქაურობას თუ არ გავეცალე, ერთხელაც იქნება, რამეს მიშარებს და ცოცხალი ვეღარ გადავურჩებიო. – დაჰკრა დევმა ფეხი და ცხრა მთას იქით გადაიხვეწა.
დევის სახლ-კარი და სიმდიდრე მთლიანად ნაცარქექიას დარჩა, წავიდა, ძმებიც იქ მიიყვანა და უთხრა:
ძმებო, მუქთახორობისათვის თქვენ სახლიდან გამაგდეთ, სულ იმას მაყვედრიდით, ოჯახში არაფერი შემოგაქვსო. აი, ახლა ჩემს წილად ეს სახლ-კარი და ქონება-ცხოვრება შემომაქვს, ეს ყველაფერი თქვენთვის დამითმია, ოღონდ ლუკმაპურს ნუღარ დამაყვედრით და ნურც ნაცრის ქექვას დამიშლითო.
გადაულოცა ნაცარქექიამ დევის სახლი და სიმდიდრე ძმებს, თვითონ კი აიღო ჩხირი, მიუჯდა კერას და ისევ ნაცრის ქექვა დაიწყო.
ჭირი იქა, ლხინი აქა,
ქატო იქა, ფქვილი აქა
Subscribe to:
Posts (Atom)